Laser gamma coraz bliżej. W CERN-ie udało się laserowo schłodzić pozytronium
23 lutego 2024, 15:28Naukowcom pracującym przy eksperymencie AEgIS w CERN-ie udało się, jako pierwszym w historii, schłodzić pozytronium (krążące wokół siebie elektron i pozyton) za pomocą wiązki lasera. To pierwszy krok w kierunku stworzenia lasera emitującego promieniowanie gamma. Urządzenie takie pozwoliłoby zajrzeć fizykom do wnętrza jądra atomu i znalazłoby zastosowanie również poza fizyką
Sukces historycznej misji. Odyseusz wylądował na Księżycu
23 lutego 2024, 08:41Krótko po północy czasu polskiego na powierzchni Księżyca wylądował Odyseusz firmy Intuitive Machines. To pierwsze w historii udane lądowanie prywatnego pojazdu poza Ziemią. I pierwsze od 1972 roku lądowanie na Srebrnym Globie przeprowadzone z terenu USA. Odyseusz, lądownik klasy NOVA-C, dotknął księżycowego gruntu w kraterze Malapert A znajdującym się 300 kilometrów od bieguna południowego Księżyca. Misja odbywa się ramach prowadzonego przez NASA programu Commercial Lunar Payload Services (CLPS).
W słynnym skarbie epoki brązu użyto żelaza z meteorytu
22 lutego 2024, 13:05Odkryty pod koniec 1963 roku Skarb z Villeny w hiszpańskiej prowincji Alicante to jeden z największych i najważniejszych w Europie skarbów epoki brązu. Składa się z kilkudziesięciu przedmiotów ze złota, srebra, bursztynu i żelaza. Wspanialsze od niego są tylko skarby znalezione w grobach władców Myken. Mimo że został odkryty ponad 60 lat temu nowe techniki badawcze wciąż dostarczają nam na jego temat nowych wiadomości. Na łamach „Trabajos de Prehistoria” ukazał się artykuł, którego autorzy donoszą, że żelazne przedmioty wchodzące w skład skarbu wykonano z żelaza pochodzącego z meteorytu.
Złodzieje buldożerami niszczą starożytne stanowiska archeologiczne w Afganistanie
22 lutego 2024, 07:19W Afganistanie systematycznie niszczy się buldożerami dziesiątki stanowisk archeologicznych, donoszą naukowcy z University of Chicago. Zniszczenia dokonywane są, by ułatwić plądrowanie stanowisk. Amerykańscy naukowcy zauważyli na zdjęciach satelitarnych, że niszczone są m.in. stanowiska z końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Niektóre z nich mają ponad 3000 lat. Wiele zniszczeń odnotowano w regionie Balkh, który w starożytności stanowił serce Baktrii.
Badania DNA ujawniły występowanie zespołu Downa w prehistorycznych społeczeństwach
21 lutego 2024, 12:34Członkowie międzynarodowego zespołu naukowego przeanalizowali dane DNA dotyczące dawno zmarłych niemal 10 000 osób, poszukując w nich śladów zespołu Downa. Choroba ta spowodowana jest obecnością dodatkowego chromosomu 21 (trisomia 21. chromosomu). Analizy wykonane przez naukowców z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku pozwoliły na zidentyfikowanie sześciorga dzieci z zespołem Downa. Pięcioro z nich zmarło ponad 2000 lat temu
Bliżej rozwiązania zagadki kosmicznych FRB. Magnetar może gwałtownie zmieniać prędkość
20 lutego 2024, 12:21Szybkie rozbłyski radiowe (FRB) to jedna z wielu tajemnic wszechświata, których nie potrafimy wyjaśnić. Trwają ułamki sekund i uwalniają tyle energii, ile Słońce produkuje w ciągu roku. Do niedawna wszystkie znane FRB pochodziły spoza naszej galaktyki. Dopiero w 2020 roku znaleziono pierwszy FRB wygenerowany w Drodze Mlecznej. Jego źródłem okazał się magnetar SGR 1935+2154. A 1,5 roku temu dwa urządzenia zarejestrowały kolejny FBR z tego magnetara. Jego analiza przyniosła wiele interesujących informacji, które przybliżają naukowców do rozwiązania zagadki szybkich rozbłysków radiowych.
Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Po raz pierwszy na asteroidzie znaleziono molekuły wody
15 lutego 2024, 16:05W danych zebranych przez Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy (SOFIA) zidentyfikowano pierwsze molekuły wody znalezione na powierzchni asteroidy. Odkrycia dokonali naukowcy z Southwest Research Institute (SwRI), którzy przyjrzeli się czterem bogatym w krzemiany asteroidom. Na dwóch z nich zauważyli sygnaturę w średnim zakresie podczerwieni, która świadczy o obecności molekuł wody.
Archeolodzy znaleźli najstarszy koralik w obu Amerykach
15 lutego 2024, 09:33Zespół profesora Todda Surovella z University of Wyoming znalazł najstarszy koralik znany z terenu obu Ameryk. Zabytek, którego wiek naukowcy oceniają na 12 940 lat, odkryto na stanowisku La Prele Mammoth. To miejsce, w którym znaleziono resztki szkieletu młodego mamuta oraz obozowiska z czasów, gdy zwierzę zmarło. Nie wiadomo, czy zostało ono upolowane przez ludzi, czy też znaleźli oni jego zwłoki.
Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej szykują się na testy robota chirurgicznego
14 lutego 2024, 18:53Przed dwoma tygodniami na pokładzie pojazdu Cygnus firmy Norhtrop Grumman, który poleciał na Międzynarodową Stację Kosmiczną, znalazł się robot chirurgiczny zbudowany przez Shane'a Farritora i jego zespół z University of Nebraska-Lincoln. To pierwszy robot chirurgiczny na ISS, a za jego pomocą zostanie przeprowadzony jeden z pierwszych w kosmosie testów zdalnego zabiegu chirurgicznego